Biografia

Urodziła się w Kolnie i tam w młodzieżowym teatrze zaczynała przygodę ze sceną zaczynając od tekstów Antoine de Saint-Exupérego, Wojaczka i Klątwy Wyspiańskiego. Zanim trafiła do Akademii Teatralnej otarła się o kabaret na Spotkaniach Zamkowych w Olsztynie, ale ostatecznie w kierunku sceny popchnął ją monodram „Hypsypile” oparty o „Heroidy” Ovidiusza i wiersze Rafała Wojaczka z którym zdobyła nagrodę w na jednym z wojewódzkich przeglądów poezji. Ostatecznie zrezygnowała ze studiowania medycyny na rzecz Akademii Teatralnej w Białymstoku. Już na trzecim roku studiów zaczęła tworzyć małe duetowe spektakle dla dzieci edukujące muzycznie i teatralnie. Współpracowała w tym czasie koleżankami z roku min. z Małgorzatą Trofimiuk, Elżbietą Pejko, Arletą Godziszewską. To również okres współpracy edukacyjnej z Białostockim Ośrodkiem Kultury w ramach „Akcji Lato” i ” Akcji Zima”, letnie koncerty na Plantach, Dojlidy Zamiast Florydy i inne. Równolegle Alicja tworzyła projekty muzyczne propagujące muzykę romską. Były to zespoły Androverde i Szatrica, koncertując z powodzeniem na wielu scenach Podlasia. 2004r. związała się prywatnie i zawodowo z Rafałem Grabowskim, nagradzanym białostockim akordeonistą. Wkrótce się pobrali, a w 2006r. po zdobyciu Złotych Cymbałów na Festiwalu Kultury i Muzyki Żydowskiej w Kazimierzu Dolnym zaprezentowali pierwszy wspólny projekt muzyczny Chanajki Klezmer Band. Utwory z ich pierwszej płyty „Chanajki” (2009r.) stały się bardzo rozpoznawalne, a projekt był bardzo znaczący dla podjęcia tematu szeroko pojętej kultury Żydów białostockich. Koncerty Chanajek w tamtym czasie czasami były łączone z tańcem i opowieścią o kulturze i tradycji Żydów Białostockich i były realizowane przy współpracy z Towarzystwem Przyjaciół Kultury Żydowskiej i Ewą Wroczyńską. W latach 2009 -2014 realizowała performanse i koncerty performatywne łączone z malarstwem twórców białostockich (Ela Grzybek, Ella- Montparnasse Galerie), oraz spektakle muzyczne małej formy z pogranicza kultur. Spektakl „Opowieści z Białegostoku” (2010r.), którego scenariusz jest oparty o wycinki z gazet białostockich ukazujących się w latach 1931- 46 (głównie Prożektora, ale również Reflektora i Dos Naje Lebn). Gdzie przy niewielkiej obsadzie aktorskiej wykorzystano muzykę kultur zamieszkujących Podlasie, a szczególnie żydowską związaną z Białymstokiem, czy „Rivke i jej sny”(2011) poetycka opowieść muzyczna teatru małej formy opowiadająca o kobiecie, jej usytuowaniu w kulturze miasta wielowyznaniowego, wielokulturowego w kontekście muzyki żydowskiej, jej odmian związanych z Podlasiem i wtedy zupełnie nieznanej szerszej publiczności filozofii Rebeki z Tykocina.

W 2005r. Alicja Grabowska nawiązała współpracę z Operą i Filharmonią Podlaską, dla której razem z mężem realizowała muzyczne programy edukacyjne dla dzieci i młodzieży do 2011r. ,równocześnie prowadząc działalność koncertową jako freelancer. Wśród wielu można wymienić te najbardziej emocjonalne, dla Wspólnoty Polskiej, Związku Nauczycieli Polskich na Białorusi (Grodno), na Zamku w Kurniku, Filharmonia Śląska, BCK Bielsko Biała z Chórem chłopięcym Jacka Sykulskiego, Dni Sztuki Współczesnej w Juracie , na zamku w Sandomierzu, na Malcie, koncerty w synagogach w Chmielniku, Tykocinie, Orli, Tarnowie, we Wrocławiu „Pod Bocianem” (płyta piosenek zebranych, efekt warsztatów Jiddish far ale z Bente Kahan), galerie sztuki i promocje książek min. „Woła mnie ulica Brukowa” Miszki Zilbersztajna, na I Kongresie Esperanto w Białymstoku i wiele innych promujących dziedzictwo Białegostoku i Podlasia w kontekście zróżnicowania kulturowego regionu.

W zasadzie od początku pracy zawodowej ważna była dla niej edukacja dzieci i młodzieży, która pochłaniała ją również dlatego, że sama jest mamą czwórki dzieci. W ramach współpracy z Opera i Filharmonia Podlaską (2005-2011) powstały teatralizowane koncerty tematyczne min. „Legendy Warszawskie” (również nagrana płyta)” ,”Legendy Podlaskie”, „Czy orkiestra symfoniczna to wielka rodzina„, opracowania muzyki szantowej „Morskie opowieści, szanty dla dzieci”, „Brzechwałki, czyli Brzechwa dzieciom”, „Jestem sobie Podlasianka”, „Polskie tańce narodowe”, „Dalej śmieszki na orzeszki” (na podstawie Śpiewnika dziecięcego Marii Konopnickiej ) i inne.

W 2014r. zrealizowała z mężem nagrania muzyki do filmu „Kopiści z Fabryki Tycjanów” w reż. Dariusza Grzeszczyka. Film opowiada historię pracowni malarskiej, gdzie 19 białostockich Żydowskich malarzy, którzy w pałacyku na Dojlidach kopiowali Murilla, Tycjana i innych znanych malarzy dla niemieckiego przedsiębiorcy Oskara Steffena, który przybył do Białegostoku w 1941r.. Spośród wszystkich tworzących w pracowni artystów Shoah przeżył jedynie Izaak Celnikier. Tworzone przez artystów obrazy na bieżąco były wywożone prawdopodobnie do siedziby komendanta Bezirk Białystok – Ericha Kocha, który rezydował w pałacyku w Dojlidach. A stamtąd do Niemiec. 

W 2020r. zrealizowała stypendium Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego „Polskie Tango Pandemia”, które było cyklem muzycznych publikacji internetowych zrealizowanych przez muzykująca rodzinę Grabowskich. Pretekstem była muzyka naszych dziadków. Tango polskie- gatunek będący częścią muzycznego dziedzictwa narodowego. Romantyczne, nostalgiczne, ale też apaszowskie, tak ściśle związane z historią Polski. To ono było pretekstem do rozmów o przeszłości, innych czasach, o innej muzyce, stylistyce, wykonawcach, kompozytorach, wspólnego muzykowania. Sto lat temu tango królowało na wszystkich balach, święciło też tryumfy w filmach lat 20-stych i 30-stych, towarzyszyło Polakom w drodze do niepodległości. Obok eleganckich i romantycznych kompozycji tango valse można było usłyszeć „Apasz tango” czy „Bal na Gnojnej”. Projekt był twórczym spotkaniem międzypokoleniowym, ale miał też na celu pokazanie w jaki sposób izolacja i pandemia wpłynęły na relacje w  rodzinie muzykującej gdzie dwoje rodziców zawodowo zajmuje się muzyką, a dzieci poszukują swojej drogi twórczej. Zbliżenie pokoleń dla których płaszczyzną porozumienia staje się muzyka . To ona jest źródłem pocieszenia, ukojenia w samotności i izolacji, zabawą, środkiem wyrazu do wypowiadania własnych emocji i komunikowania się.  Nagłe odcięcie od działalności koncertowej, dzieci z utrudnionym kontaktem z nauczycielem instrumentu. Wszyscy poszukujący zajęć w oderwaniu od świata skonfrontowani z tangiem-formą pełną skrajnych emocji, polemizującą, tajemniczą i ciągle poszukującą, okazuje się płaszczyzną na której mogą się spotkać poszukiwania muzyczne rodziców oraz pragnienie zabawy, dzieci aktywnie działających na płaszczyźnie wykonawczej i kompozytorskiej. Przy realizacji stypendium internet stał się miejscem publikowania opowieści będących wynikiem rozmów, dyskusji, poszukiwań porozumienia, wspomnień rodzinnych.

Kontynuacją tych poszukiwań możliwości opowiadania o historii miejsca, rodziny i kraju przez muzykę było kolejne stypendium Prezydenta Miasta Białegostoku (2020r.) dla twórców profesjonalnych w kategorii muzyka  pt. BIAŁOSTOCKI. Ten najnowszy projekt jest kontynuacją wieloletnich poszukiwań i opisuje   opisuje w sposób twórczy inspirowany muzyką współczesną (min. Electro tango, dub, ambient, EDM) sylwetkę urodzonego w Białymstoku jednego z największych kompozytorów muzyki Dwudziestolecia, Z. Białostockiego i jego żony Z. Białostockiej, która również była kompozytorką. A ich historia została opowiedziana jako relacja małżeńska pary twórców, podobnie jak w przypadku Alicji i Rafała Grabowskich. Projekt jest wielowątkowy i wiąże się zarówno z historią Białegostoku, regionu, muzyki w Polsce i na świecie, jak również z kobiecym spojrzeniem na relacje we współczesnym świecie. W stypendium oprócz Grabowskich wzieli udział znakomici twórcy z Polski i ze świata zwiazani z Białymstokiem: Yaron Gershowsky(Manhattan Transfer) i Paweł Kapica (NeoQuartet). We wrześniu 2020r. Alicja Grabowska zrealizowała przy współpracy z Fundacją Artystyczna Fama jeden z pomysłów na opowieść o historii przez muzykę. Był to koncert „Błękitna Chusteczka” zrealizowany w Lodziarni Stara Szkoła w Sokółce. Opowiada on białostocką historię powstania jednej z kultowych piosenek wojennych, Błękitnej Chusteczki. Ten romantyczny walc skomponowany w Białymstoku na kolanie przez Jerzego Petersburskiego stał się piosenką Armii Andersa do której w czasie wojny dołączyli muzycy utworzonej w Białymstoku w 1940r. Orkiestry Jazzowej Petersburskiego i Golda. Alicja Grabowska połączyła tę opowieść z historią białostockiego muzyka Bronisława Wąsowicza. Grał on przed wojną w orkiestrach Golda i Petersburskiego, który uratował go przed śmiercią z rąk sowietów. Po wojnie Wąsowicz wrócił do Białegostoku i był jednym z twórców Podlaskiej Orkiestry Symfonicznej. Walczył również pod Monte Casino w brygadzie słynnego Niedzwiedzia Wojtka w Armii Andersa. Narrację opowiadania historii przez muzykę Alicja Grabowska upubliczniła również w TVP w której zrealizowała z Beatą Chyży- Czołpińską film o Bronisławie Wasowiczu pt, „Syn Pułku”

 współpracuje od 15 lat ze
swoim mężem Rafałem Grabowskim absolwentem instrumentalistyki Akademii
Muzycznej im. F. Chopina w Warszawie w klasie akordeonu prof. Klaudiusza
Barana. Ma on na koncie aranżacje, kompozycje i pierwsze wykonania podlaskiej
żydowskiej muzyki odnalezionej, kompozycje muzyki filmowej, kompozycje dla
dzieci. Małżeństwo Grabowskich od 15 lat konsekwentnie promuje ideę dialogu ,
akceptacji i porozumienia ponad podziałami w kontekście współistnienia kultur i
wyznań na Podlasiu. Jest im to szczególnie bliskie gdyż z Podlasiem związali swoje
życie twórcze, Alicja Grabowska jako freelancer, a Rafał Grabowski również jako
ceniony pedagog Państwowej Szkoły Muzycznej w Białymstoku, gdzie prowadzi
klasę akordeonu.

W 2022r, w konkursie PRB Niebieski Mikrofon, Alicja
Grabowska zdobyła Nagrodę Specjalną Polskiego Radia Białystok i Marszałka Województwa
Podlaskiego za promocję Białegostoku i Podlasia.

    W  opracowań i wykonawczyni tekstów pieśni w Yiddish, hebrajskich, esperanto, białoruskich,  ukraińskich, rosyjskich, romskich, utworów tradycyjnych z terenu Podlasia, twórców polskich i innych mniejszości zamieszkujących i związanych z regionem i miastem. Autorka licznych projektów muzycznych („Chanajki”, „Cudze chwalicie swego nie znacie”, „Wielokulturowość Podlasia”, „Na Podlasiu”, i inne). Autorka (pomysł, scenariusz, reżyseria, rola) projektów z pogranicza kultur i sztuk zrealizowanych z grantów Prezydenta Miasta Białegostoku, Marszałka Województwa Podlaskiego oraz Ministerstwa Kultury i  Dziedzictwa Narodowego. Absolwentka kierunku aktorskiego Akademii Teatralnej im. A. Zelwerowicza w Warszawie, WSL w Białymstoku, gdzie debiutowała rolą Dominy w „Romansach Shizofrenika” Witkacego w reżyserii Bożeny Janik